Budżet domowy to podstawa, która pozwala zacząć oszczędzać pieniądze w praktyce. Prosty plan jest najlepszy, bo sprawnie możesz wdrożyć go w życie. Zarządzanie pieniędzmi może być łatwe. Zobacz, jak łatwo przygotować przejrzysty budżet i zacząć zarządzać pieniędzmi, które już posiadasz i zarabiasz.
Dlaczego naprawdę warto prowadzić budżet domowy?
Często można usłyszeć od ekspertów finansowych i ludzi bogatych, że budżet domowy jest podstawą w dbaniu o finanse domowe. Sztuką jest zarabiać pieniądze oraz odpowiednio nimi zarządzać. Analizowanie domowych finansów nie należy do najprzyjemniejszych. Może okazać się, że wydałeś więcej pieniędzy niż sądziłeś. Z natury nie lubimy nieprzyjemnych odczuć. Dlatego kontrola domowego budżetu często przegrywa z innymi formami spędzania czasu, np. oglądaniem TV. Kieruj się zasadą, że im prostszy budżet, tym łatwiej będzie go prowadzić.
3 żelazne zasady prowadzenia budżetu domowego
Poznaj kilka zasad, które ułatwią Ci prowadzenie domowego budżetu. Oto trzy kluczowe kwestie:
Prostota to podstawa – budżet domowy powinien być prosty, bo to pozytywnie wpłynie na Twoją motywację. W internecie możesz znaleźć plany i szablony budżetu domowego, np. plik w Excelu. Dobry plan w początkowym etapie musi być na tyle prosty, aby zrozumiało go nawet dziecko. Jeśli włączanie laptopa lub uruchamianie komputera wydaje się Tobie czasochłonne, to wykorzystaj papierowy notatnik.
Przejrzystość – aby zarządzać swoimi pieniędzmi, nie potrzebujesz skomplikowanych dokumentów lub aplikacji (w tym tych dostarczanych przez banki). Wystarczy notatnik i długopis. Trzymaj w widocznym miejscu i zapisuj wydatki w danym dniu, tygodniu oraz miesiącu. Wykonuje systematyczne podsumowania wydatków. Dzięki temu łatwiej wyliczysz, ile pieniędzy wydajesz co miesiąc, np. chemię domową, jedzenie, itd.
Elastyczność — największe firmy, które zatrudniają ekspertów w dziedzinie finansów, dopuszczają pewną elastyczność budżetów. Pamiętaj, że Twój budżet domowy to plan zarządzania finansami, a nie nakaz. Jeżeli wydasz więcej pieniędzy w stosunku do założeń, przeprowadź analizę. Zmodyfikuj budżet i zweryfikuj jego ważność w przyszłym miesiącu. W niektórych miesiącach musimy wydawać więcej pieniędzy, np. na okresowe ubezpieczenie OC, itd. Dlatego budżet domowy powinien być elastyczny.
Jak zaplanować budżet domowy – trzy etapy
Pierwszy plik z budżetem domowym możesz łatwo stworzyć na kartce papieru. Przejdź przez każdy etap, aby nauczyć się zarządzać domowymi finansami.
1. Dochód i wydatki w budżecie domowym
Jeśli chcesz łatwo opracować budżet domowy, podziel kartkę na 2 kolumny: dochody i wydatki. W kolumnie dochody uwzględnij pieniądze, które trafiają do Twojego portfela co miesiąc. Najczęściej jest to wynagrodzenie za pracę. Wpisz też inne oczekiwane dochody – m.in. stypendium, alimenty, 500+, praca dodatkowa, itd. Nie uwzględniaj w tej rubryce premii uznaniowych i jednorazowych zastrzyków gotówki. Dodatkowa gotówka powinna wpłynąć na Twoje konto oszczędnościowe, na którym zostają naliczane odsetki.
W drugiej kolumnie wypisz wydatki stałe, które ponosisz co miesiąc. Wejdź m.in. w historię konta bankowego, na którym wyświetli się lista wykonanych przelewów. Musisz przypisać wydatki do odpowiednich kategorii, na przykład:
- wydatki związane z mieszkaniem lub domem (czynsz, rachunki, media, chemia),
- jedzenie-leków i opieka zdrowotna
- płatności ratalne kredytów i pożyczek
- rozrywka (filmy, gry, platformy filmowe)
- transport (paliwo, bilety komunikacji)
- dzieci (przedszkole, zajęcia pozalekcyjne)
- hobby (sprzęt, karnety na siłownię)-edukacja (książki, kursy, badania)
- zwierzę (jeśli posiadasz pupila)
- opłaty specjalne
Wykonaj prostą operację matematyczną: Dochód – Wydatki = Saldo, którym możesz zarządzać. Wartość salda to kwota, która pozostaje w Twojej kieszeni po dokonaniu opłat.
2. Budżet domowy i nieregularne wydatki
Aby efektywnie zarządzać budżetem domowym, uwzględnij wszystkie wydatki. Wydatki nieregularne ponosimy jednorazowo lub kilka razy w roku. Mogą to być m.in.:
prezenty (na Boże Narodzenie, urodzinowe, itd.)
- ubezpieczenie samochodu
- podróże wakacyjne
- odzież
- naprawa auta lub domowych sprzętów
Pomimo że to wydatki jednorazowe lub nieregularne, uwzględnij je w domowym budżecie. Przeanalizuj wyciąg bankowy i zastanów się, jakie opłaty możesz ponieść w nadchodzących miesiącach. Oszacuj według skali roku, bo szczegółowe analizy warto zacząć od ogólnych. Przykład: załóżmy, że raz w roku wyjeżdżasz na urlop i wydasz 6000 zł w lipcu i 2000 zł w styczniu. Łączny koszt dla tej kategorii to 8000 zł. Kwotę należy podzielić przez 12 miesięcy i wynik (w naszym przykładzie 670 zł) dodać do budżetu każdego miesięcznego.
Po spisaniu opłat okazjonalnych przelicz saldo. Jeśli wynik jest pozytywny, możesz być spokojny, bo pieniędzy wystarczy w danym miesiącu. Jeśli wynik jest negatywny, konieczne jest przeanalizowanie wszystkich opłat i wyeliminowanie zbędnych. Cięcie wydatków to nie jedyna metoda dbania o budżet domowy. Jeśli nie chcesz rezygnować (np. z hobby), możesz zwiększyć dochody (nadgodziny, dodatkowa praca przez internet, itd.).
3. Oszczędzanie i inwestowanie w budżecie domowym
Jeśli zaczniesz prowadzić budżet domowy, a przychody przewyższą wydatki, przejdź do kolejnego etapu. Dodatkowe pieniądze możesz wpłacić na konto oszczędnościowe. Nadwyżki rozplanuj na początku miesiąca. W przeciwnym razie możesz je szybko wydać na codzienne wydatki lub zaspokojenie zachcianek. Dodatkowe zasoby finansowe można podzielić na kilka sposobów:
- fundusz na wydatki okolicznościowe (prezenty lub remonty, o których wiemy, że przyjdą)
- poduszka finansowa (na wypadek bezrobocia, choroby itp.)
- cel oszczędzania (zakup roweru, nowy telefon lub dodatkowe wakacje)
- inwestowanie (w tym długoterminowe/emerytalne)
W swoim banku prawdopodobnie możesz skorzystać z poleceń przelewu, aby zautomatyzować proces przelewania pieniędzy na konto oszczędnościowe. Budżet domowy jest niezbędny w zarządzaniu finansami. Na bieżąco zapisuj wydatki z każdego dnia, tygodnia i miesiąca oraz podsumuj. To pozwoli Ci kontrolować domowe finanse.
